شهرستان مرند شامل ده ها اثر باستانی و تاریخی است که متاسفانه اکثر این آثار در لیست اماکن تاریخی سازمان میراث فرهنگی ثبت نشده و به حال خود رها شده اند که با توجه به این بی توجهی اکثر این مناطق توسط یغماگران باستانی حفر گردیده و آثار کشف شده آن ها به یغما رفته است و از دیگر سو عدم مرمت و بازسازی و حفاظت از این آثار و بی توجهی مسئولین موجب از بین رفتن بسیاری از آثار تاریخی این شهرستان گردیده است.
خلاصه ای از آثار تاریخی مرند به این شرح می باشد:
قلعه چراگاه امیر
بنای هرزندجدید
قلعه زنوزق
قلعه هولاگو
گورستان هزاره اول عریان تپه
گورستان هزاره اول
گورستان النجق
قلعه میاب مرند
قلعه دوکجان
حمام قاضی
کاروانسرای قینر
حمام حاجی موسی
حمام دیزج علیا
مسجد بازار
گورستان هزاره اول یکان سعدی
گورستان قدیمی یکان علیا
قلعه یامچی
امامزاده یکان سفلی
امامزاده اردلان
قلعه لیوار
قبرستان قدیمی خرابه مرکید
قلعه گردو اصلی کندی
مسجد جامع مرند
کاروانسزای هلاکو
امامزاده ابراهیم
مسجد امام
گورستان بناب
گورستان تاریخی ابرغان
گورستان تاریخی کوهناب
کاروانسرای شاه عباسی
گورستان تاریخی گلین تپه
گورستان تاریخی قربان دیزج
کاروانسرای شاه عباسی
گورستان تاریخی محبوب آباد
گورستان قریبار
گورستان تاریخی زرغان
گورستان قدیمی انامق
قلعه چق
قلعه چق
گورستان تاریخی هرزند عتیق
کاروانسرای شاه عباسی
کاروانسرای مرند
امامزاده علمدار
امامزاده احمد
قلعه روستای هرزند عتیق
آرامگاه پیر مرند
قلعه باروج
کلیسای موجومبار
مقبره میرزا محمد حسین فانی زنوزی با تشکر از سلیت مرندی ها
ابوالفضل روزی طلب اینجانب ابوالفضل روزی طلب در 13شهریور سال 1342 در روستای میاب از توابع شهرستان مرند متولد شده ام. از کودکی عاشق شعر و ادبیات و معارف دینی و قرآنی می باشم، امیدوارم به لطف الهی بتوانم خدمتی هر چند ناقابل به هموطنانم انجام داده باشم.
